ZAPISKI ZALEWSKIE




Ziemia Zalewska, dzieje wsi - Rąbity


Nazwa niemiecka: Rombitten

Rąbity, wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Zalewo.Wieś wzmiankowana w dokumentach z roku około 1400, jako wieś pruska na 16 włókach. Pierwotna nazwa wsi Rumbithen najprawdopodobniej wywodzi się od imienia Prusa - Rumbita. Wieś zniszczona w czasie wojny 13-letniej. Około 1531 roku Rąbity dostają się w ręce prywatne jako lenno z nadania książęcego, które otrzymał jeden z jego starostów Marten von Rentzell. Rąbity stały się wówczas wsią folwarczną. W drugiej połowie XIX wieku Rąbity były w posiadaniu polskiej rodziny szlacheckiej Trętowskich, która w 1900 roku pisała się już von Trentovius.

Znakomitością, pochodzącą z Rąbit, kobietą o niespotykanym umyśle była Elisabeth Lemke. Urodziła się w 1849 roku w Rąbitach/b.Rombitten, koło Zalewa. Jej ojciec, mieszkający wcześniej w Gdańsku, radca Richard Albert Lemke, był od 1843 roku właścicielem majątku Rombitten. Dziełem życia Elisabeth Lemke było „Volksthümliches in Ostpreussen”, które ukazało się w trzech obszernych tomach w latach 1884 - 1899 w oficynie wydawniczej W. E. Haricha w Olsztynie. W dziele tym zebrała z rejonu Zalewa 184 podania, legendy, bajki, wierzenia oraz pieśni ludowe… W 1882 roku wstąpiła do Westpreussisches Botanisch-Zoologisches Verein w Gdańsku, a od roku 1883, już jako członek Deutsche Anthropologische Gesellschaft w Berlinie wysyłała do tego stowarzyszenia sprawozdania ze swojej działalności na niwie prahistorii, którą ograniczała do rejonu Zalewa.

Rąbity - obecnie
źródło: www.marienburg.pl


Rąbity - obecnie
źródło: www.marienburg.pl


Rąbity - obecnie
źródło: www.marienburg.pl


Elisabeth Lemke
źródło: www.marienburg.pl

Na podstawie:
  1. "Dzieje Ziemi Zalewskiej" - autor: K.L. Skrodzki, współautorzy: W. Cydzik, J. Sokołowski
  2. Wikipedia - www.pl.wikipedia.org/wiki/Rąbity
  3. Forum - www.marienburg.pl
Użyteczne linki do stron na temat wsi Rąbity:

Przygotował: Jarosław Błażowski