ZAPISKI ZALEWSKIE




Ziemia Zalewska - budynek Szkoły w Zalewie


[1]...Szkoła w Zalewie prawdopodobnie powstała już w XIV w. Pierwsza informacja w dokumentach o jej istnieniu pochodzi z 1404 r. i nosiła nazwę "prowincjonalnej". Od roku 1599 nosiła nazwę szkoły książęcej W tamtych czasach szkoła w Zalewie była na wysokim poziomie, a jej ukończenie uprawniało do studiów uniwersyteckich (podobnie jak szkół w Bartoszycach, Ełku, Kętrzynie i Pasłęku). Podstawowym przedmiotem w zalewskiej szkole była łacina. Od połowy XVI w. aż do XVIII uczono w niej także języka polskiego. W latach 1777-1780 uczył się w niej Mrongowiusz. W 1801 r. w szkle uczyło się 51 uczniów. Wkrótce po tej dacie szkołę zatopiono dwoma odrębnymi placówkami: wyższą szkołą miejską przeznaczoną dla dzieci mieszczan oraz szkoła dla ubogich (Armenschule). Jednak żadna z nich nie dawała już prawa wstępu na uczelnie wyższe. Pod koniec XIX obie te placówki połączono, tworząc szkolę ludową (podstawowa, powszechna). W roku 1927 utworzono w Zalewie gimnazjum. W 1935 r. do szkoły ludowej uczęszczało 383 dzieci, natomiast do gimnazjum 129.

Obecnie w Zalewie istnieje Zespół Szkół, w skład którego wchodzą:

budynek Szkoły
źródło: zdjęcie własne

[2]...Warunki lokalowe zalewskiego szkolnictwa uległy radykalnej poprawie w okresie międzywojennym. Zbudowany wówczas obszerny gmach szkoły jest dziś obok kościoła drugą najbardziej charakterystyczną budowlą zalewską. Autorem projektu szkoły był Kurt Frick, jeden z najwybitniejszych wschodniopruskich architektów okresu międzywojennego. Był on także autorem wielu innych budowli szkolnych, między innymi: w Braniewie, Lidzbarku Warmińskim, Morągu i Tylży. Podobny do szkoły zalewskiej obiekt wzniesiony został także w Gross Bartelsdorf. Pamiątką po działalności Fricka są dziś tylko nieliczne budowle. Pozostał na przykład doskonale zachowany ratusz w Szczytnie, osiedle w Morągu i zlokalizowana w tym samym mieście wieża ciśnień o monumentalnych surowych formach i charakterystycznym portalu wejściowym.

budynek Szkoły
źródło: www.marienburg.pl

Budynek szkoły wybudowano w rekordowym czasie 18 miesięcy i w listopadzie 1928r. nastąpiło jej uroczyste otwarcie. Była to wówczas jedna z najnowocześniejszych szkół w prowincji. Ogólny koszt budowy wyniósł około 250 tys. marek. Budynek miał nowoczesne centralne ogrzewanie opalane koksem oraz własne ujęcie wodne. Na każdym piętrze na korytarzu była studzienka wody pitnej, zdobiona porcelanowymi figurkami. W szkole znajdowało się 12 klas, dwa służbowe pokoje rektorskie, dwa pokoje nauczycielskie, mieszkanie woźnego z trzema pokojami i kuchnią. Do celów nauczania w zakresie gospodarstwa domowego przeznaczona była kuchnia z nowoczesnymi elektrycznymi kuchenkami, także pralnia i prasowalnia. Ponadto dostępna była łazienka z 4 wannami i prysznice na 40 osób. Szkoła dysponowała nowocześnie wyposażoną salą gimnastyczną z wewnętrznym balkonem i sceną. Ponadto do budynku przylegała remiza strażacka z charakterystyczną wieżą do suszenia strażackich węży...

widok z budynku Szkoły na ulicę 29 stycznia 1968r.
źródło: www.marienburg.pl

...W głosowaniu uczniów, które odbyło się 7 października 1983 roku, spośród trzech propozycji na patrona szkoły (W.Gomułka, Z.Berling, K.I. Gałczyński) zwyciężyła kandydatura K.I. Gałczyńskiego, poety związanego z Mazurami. Uroczystość nadania Gminnej Szkole Zbiorczej w Zalewie imienia K.I. Gałczyńskiego odbyła się 20 września 1984 roku.



Na podstawie:
  1. Wikipedia - www.pl.wikipedia.org/wiki/Zalewo
  2. "Dzieje Ziemi Zalewskiej" - autor: K.L. Skrodzki, współautorzy: W. Cydzik, J. Sokołowski
  3. Forum - marienburg.pl

Przygotował: Jarosław Błażowski