Skarb znaleziony został w 1991 roku podczas budowy garaży na skarpie, na którą zepchnięto gruzy pozostałe po kamienicach starego miasta. Monety zostały rozprowadzone po całym wysypisku, część z nich zaginęła. Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie w latach 1991 - 2000 zgromadziło 88 sztuk. Są to wyłącznie monety złote wybite we Włoszech, Florencji, a także Francji, Delfinacie Yiennois i przez papieża przebywającego w niewoli w Avignon. Są także naśladownictwa, tych florenów florenckich. (N 9334 - 9339; 9343 - 9346; 9409 -9434; 9436 - 9444; 9448; 9454 - 9456; 9490 - 9491; 9493; 9504; 9509 - 9516; 9708 - 9740; 9912 - 9916; 9942 - 9945; 10040 - 10059; 10086; 10104 - 10113; 10168- 10169 OMO)
Włochy - Florencja -> floreny- 1252 -1303 szt. 15/13 typów
- 1252- 1421 szt. 4/3 typy
- 1300 r. szt. 1
- 1303-1310 szt. 5/3 typy
- 1304 r. szt. 1
- 1306 r. szt. 4 /2 typy
- 1307 r. szt. 1
- 1310 r. szt. 2/1 typ
- 1312 r. szt. 2/1 typ
- 1313 r. szt. 4/1 typ
- 1315 r. szt. 3/2 typy
- 1317 r. szt. 6/2 typy
- 1318 r. szt. 6/2 typy
- 1319 r. szt. 3/1 typ
- 1320 r. szt. 3/1 typ
- 1321 r. szt. 3/2 typy
- 1325 r. szt. 1
- 1326-1332 szt. 1
- 1330 r. szt. 1
- 1332 r. szt. 1
- 1333 r. szt. 1
- GuigoVIII /1319- 1333/ - floreny szt. 7 /1 typ
- Jan XXII/1316-1334/ - floreny szt. 3 /1 typ
- Naśladownictwa - floreny, 1 pot. XIV w. szt. 10 /7 typów
Skarb z Zalewa jest najpiękniejszym w zbiorach Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie. Zalewo jest miastem położonym na skrzyżowaniu dawnych dróg wodnych i lądowych, lokalnych i dalekosiężnych. Zlokalizowane na pograniczu Państwa Polskiego i Krzyżackiego było miejscem szczególnie często odwiedzanym przez podróżujących kupców i dostojników. Na przełomie XIII i XIV wieku wybudowano tu zamek krzyżacki. Obok rozwinęła się osada, której w roku 1305 dzierzgoński komtur, Sieghard von Schwarzburg, nadał prawa miejskie, rozszerzone w 1320 roku. Pełne prawa miejskie, chełmińskie, Zalewo otrzymało w 1334 roku.Pierwsze lata byty okresem dynamicznego rozwoju: powstał regularny układ zabudowy miejskiej z centralnym rynkiem, gotyckim kościołem i ratuszem. Całość została otoczona murem. Właśnie w tym okresie, po 1334 roku, w fundamentach piwnicy jednej z kamienic został ukryty skarb złotych monet. Mogło być ich około 200. Przedstawiały ogromny majątek. Być może należały do bogatego kupca, dostojnika kościelnego lub dygnitarza udającego się w daleką podróż. Floreny w XIV wieku pełniły funkcję pieniądza europejskiego.
Monety przeleżały w ukryciu kilka wieków. Stare miasto zachowało swój średniowieczny kształt do II wojny światowej. W 1945 roku przesuwający się front spowodował zniszczenie Zalewa w 75 % stare miasto zostało prawie całkowicie zburzone, ocalał tylko XIV--wieczny kościół i przedmieścia. Dopiero w latach siedemdziesiątych zaczęto porządkować centrum miasta usunięto gruzy aż po najstarsze fundamenty średniowiecznych domów (razem ze skarbem monet), wybudowano pierwsze bloki z wielkiej płyty i pawilony.
 |
 |